การออกกำลังกายกับการเพิ่มความสูง
แผ่นการสร้างกระดูก (growth plate) เป็นส่วนสำคัญหลักในกระบวนการสร้างกระดูกซึ่งมีส่วนช่วยในการเจริญเติบโตตามยาวของโครงกระดูก การเจริญเติบโตของโครงกระดูก ได้แก่ การเพิ่มขึ้นอย่างรวดเร็วของความยาวของกระดูกและมวลกระดูกเพิ่มในช่วงระยะเวลาชองเจริญเติบโต โดยเฉพาะอย่างยิ่ง การเพิ่มขึ้นของความยาวของกระดูกเป็นดัชนีวัดการเจริญเติบโตของความสูง ซึ่งเป็นผลมาจากความเครียดทางกล (mechanical stress) เช่น การออกกำลังกาย ดังนั้น Mechanical stress ที่เกี่ยวข้องกับการออกกำลังกายจึงส่งเสริมการเจริญเติบโตของกระดูก นอกจากการโภขนาการ ฮอร์โมน การพักผ่อนแล้ว การออกกำลังกายยังมีส่วนในการกระตุ้นการเจริญเติบโตของกระดูก
ในกระบวนการสร้างกระดูก growth hormone มีส่วนสำคัญในการกระตุ้นการเจริญของกระดูก และการออกกำลังกายแบบ High intensity exercise เป็นตัวกระตุ้นการหลั่ง growth hormone ที่มีศักยภาพมากที่สุด โดย growth hormone จะเพิ่มขึ้นในกระแสเลือดและเพิ่มขึ้นอย่างต่อเนื่องหลังออกกำลังกาย โดยที่การออกกำลังกายในช่วงเช้าจะกระตุ้นการหลั่ง growth hormone ได้ดีที่สุด แต่ถ้าเมื่อเทียบกับการไม่ออกกำลังกายแล้ว การออกกำลังกายไม่ว่าช่วงเวลาใดก็ตามมีผลต่อการหลั่ง Growth hormone ที่เพิ่มมากขึ้น
มีผลการวิจัยพบว่า การออกกำลังกายแบบที่มีความเข้มข้นสูง (high-intensity exercise) จะกระตุ้นให้เกิดการเพิ่มจำนวนเซลล์ ความหนาแน่นของ growth plate และ การเจริญเติบโตที่บริเวณ growth plate ได้ดีกว่าการออกกำลังกายแบบ low-intensity exercise
การออกกำลังกายแบบ High intensity exercise ที่มีผลต่อการกระตุ้น growth plate ได้แก่
- การออกกำลังกายแบบลงน้ำหนัก (Weight bearing exercise) ได้แก่ การเดิน การวิ่ง การกระโดดเชือก
- การออกกำลังกายที่ให้แรงต้านต่อมัดกล้ามเนื้อ (Strengthening exercise) ได้แก่ การยกน้ำหนัก หรือการออกกำลังกายที่มีแรงต้าน
- การออกกำลังกายกล้ามเนื้อแกนกลางลำตัว (Core muscle exercise) เพื่อเพิ่มความมั่นคงให้กับกระดูกสันหลัง ได้แก่ Plank หรือการเกร็งลำตัว Glute bridge หรือการเกร็งยกก้นขึ้นมา เน้นบริเวณหลังส่วนล่างและกล้ามเนื้ออุ้งเชิงกราน หรือ Abdominal crunch หรือการซิทอัพ
- การออกกำลังกายแบบยืดเหยียด (Extension exercise) ได้แก่ โยคะ
นอกจากการออกกำลังกายแล้ว การรับประอาหาร การนอนหลับพักผ่อนให้เพียงพอ ก็มีความสำคัญต่อการเพิ่มความสูงด้วย
อ้างอิง
- Mizuno, E., Wakimoto, Y., Nomura, M., Kohara, Y., Shimaya, S., Suzuki, R., & Moriyama, H. (2018). Effects of different exercises on the growth plate in young growing mice. Biomed Res, 29(12), 2620-2626.
- Ignacio, D. L., da S. Silvestre, D. H., Cavalcanti-de-Albuquerque, J. P. A., Louzada, R. A., Carvalho, D. P., & Werneck-de-Castro, J. P. (2015). Thyroid hormone and estrogen regulate exercise-induced growth hormone release. PLoS One, 10(4), e0122556.
- Kanaley JA, Weltman JY, Pieper KS, Weltman A, Hartman ML. Cortisol and growth hormone responses to exercise at different times of day. J Clin Endocrinol Metab. 2001 Jun;86(6):2881-9.